اهميت موتورهاي دیزلی با توجه به توسعه‌ی روزافزون نياز بخش هاي مختلف به تأمين توان بيشتر و توانايي اين نوع از موتورهاي احتراق داخلي در رفع اين نياز، بر کسي پوشيده نيست. در اين ميان، موتورهاي ديزل سنگين بر اساس ماهيت عملکردي و کاربردهاي خاص خود، از اهميتي دوچندان برخوردار هستند؛ به گونه اي که به جرأت مي توان ادعا کرد، دستيابي به دانش طراحي و ساخت موتورهاي ديزل سنگين، گامي بلند در جهت حرکت به سمت صنعتي شدن هر کشور محسوب مي شود. بر همين اساس، دستيابي به اين دانش و بومي شدن اين فرايند، امکان توسعه‌ی همه جانبه‌ی کشور را در چهار عرصه‌ی دريا، راه آهن، نيروگاه هاي پراکنده و صنعت فراهم مي کند. اصطلاح موتورهاي ديزل سنگين به موتورهايي با دامنه‌ی دور محدودتر، ابعاد و هندسه‌ی بزرگتر و در نتيجه وزن بيشتر و با استفاده هاي غير خودرويي اطلاق مي شود. همواره لزوم وجود محصولي داخلي که بر اساس طرح و انديشه‌ی نخبگان کشور توسعه يافته باشد، کاملاً احساس می‌گردید لذا آينده نگري نخبگان، مديريت سازمان را بر آن داشت تا دستيابي به اين فناوري را در دستور کار قرار دهد.
موتور دیزل سنگین ملی تحت نام موتور DESA-12V150 یکی از محصولات مهم شرکت صنعتی و تولیدی دیزل سنگین ایران به شمار می آید. این محصول جهت استفاده در کاربردهای ریلی، صنعتی، نیروگاهی و دریایی طراحی و تولید گردیده است و با توجه به نیاز مشتری در کاربری های مختلف استاندارد مربوط قابل اخذ است. مشخصات عملکردی مناسب، دوره تعمیراتی مطلوب، ارائه خدمات پس از فروش مطمئن محصول و امکان تامین تمامی قطعات و مجموعه ها از مهم‌ترین مزایای این موتور به شمار می آید. این محصول در قالب پکیج قابل حمل و نقل نیز قابل عرضه است.
به دلیل فراوانی سوخت گاز طبیعی در کشور به عنوان سوخت ارزان و پاک، تولید محصول مبتنی بر نیاز کشور امری ضروری است. بر این اساس موتور دوگانه سوز سنگین ملی (%80 گاز طبیعی + %20 گازوئیل) با توان 850kW طراحی و تولید گردیده است. این محصول قابل استفاده در کاربری های صنعتی، نیروگاهی و ریلی بوده و استاندارد مورد نظر بر اساس الزام مشتری قابل اخذ می باشد. همچنین در صورت قطع شبکه گاز امکان تداوم عملکرد با سوخت دیزل فراهم می باشد.
در سال 1384 امکان‌سنجي و توجيه فني و اقتصادي طراحي و ساخت موتور ديزل سنگين ملي انجام پذيرفت. بدين منظور، مطالعه‌ی بازار فروش موتورهاي ديزل سنگين در ايران، خاورميانه و جهان صورت گرفت. اين مطالعه براي کاربري هاي مختلف و در محدودۀ سرعت و توان نامي مختلف انجام گرديد تا بهترين توان نامي و دور کاري از لحاظ کاربرد و فروش مشخص گردد. بررسي قيمت تمام‌شده‌ی توليد موتور ديزل سنگين با مطالعه‌ی روش‌هاي ساخت و هزينه‌هاي توليد و قيمت نيروي انساني مورد نياز در ايران انجام شده‌است.
بديهي است که با توجه به هزينه‌ی مواد اوليه‌ی پايين و نيز هزينه‌ی نيروي انساني پايين در ايران، توليد موتور ديزل سنگين ملي از لحاظ اقتصادي قابل توجيه است. همچنين، بديهي است که انتقال دانش فني طراحي و ساخت در اين حوزه امکان طراحي و توسعه‌ی محصولات مشابه، ساخت، آزمون و تعميرات موتور ديزل سنگين و قطعات آن را فراهم مي‌آورد و ضمناَ بستر صنعتي لازم و مناسب براي محصولات ديزلي و قطعات يدکي آن مطابق با استاندارد‌هاي جهاني فراهم مي‌آيد.
با توجه به بررسي‌هاي صورت‌گرفته، کار ویژه‌ی طراحي، انتقال دانش و فناوری طراحي و ساخت موتور ديزل سنگين ملي در قالب توسعه‌ی خانواده موتور DESA-12V150 متشکل از 4 عضو، با عناوين موتور 12 استوانه‌ی خورجيني ديزل و دوگانه‌سوز، موتور 8 استوانه‌ی خورجيني ديزل و موتور 6 استوانه‌ی خطي ديزل از سال 1384 به عنوان مأموريت اصلي مجموعه تعريف شد و در دستور کار قرارگرفت.
اهداف کلی طرح
- تأمين موتورهای دیزلی سنگین مورد نياز کشور در کاربری‌های ریلی، دریایی، صنعتی و نیروگاهی
- دستيابی به دانش فنی طراحی و ساخت موتورهای ديزلی سنگين
- آشنايي با استانده‌های روز طراحی موتور از جنبه‌ی انتخاب مواد، به‌کارگيری مواد، سطح آلاينده‌ها و سطح مصرف سوخت
- کاهش چشمگیر تنوع محصولات موتوری و معضلات آموزش نیروی انسانی
- مطرح شدن ايران به عنوان طراح و سازنده‌ی موتور ديزل سنگين
- دستيابی به دانش فنی استفاده ازسوخت های جایگزین (گاز طبیعی، گاز توده‌زیستی، روغن‌های گیاهی و غیره) و موتورهای دوگانه‌سوز
- بکارگیری نیروهای متخصص داخلی و ایرانیان مقیم خارج و بهره‌گیری از توانمندیهای داخل کشور
- تولید خانواده موتورهای دیزل سنگین با مالکیت ایرانی
- 400 تا 2000 فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم و ارتقاء تخصصی افراد
- تبدیل شرکت دسا از یک شرکت هم‌بندی موتور به یک شرکت دانش‌محور و طراح موتور
- شناخته‌شدن در بین شرکت‌های معظم تولیدکنندة قطعات و سامانه‌های اصلی موتورهای دیزلی سنگین
- بهینه سازی و ارتقاء قدرت سایر موتورها
شرح مختصری از تاریخچه موتور DESA-12V150
- مطالعه و امکان‌سنجی طرح (1383)
- شروع طراحی مفهومی و تفصیلی (1384)
- شروع ساخت موتور نمونه دیزل (1387)
- رونمایی از اولین نمونه‌ی موتور DESA-12V150 با حضور رئیس جمهور وقت (1388)
- بازدید مقام معظم رهبری از موتور DESA-12V150 (1389)
- رونمایی از موتور DESA-12V150 در کشنده کارگاهی راه‌آهن با حضور معاون اول رئیس جمهور (1390)
- رونمایی از موتور دوگانه سوز DESA-12V150 با حضور وزیر محترم نفت (1390)
- اتمام طرح موتور DESA-12V150 دوگانه سوز (1391)
- اتمام پروژه موتور توسعه‌ای دوم با سازمان گسترش و نوسازی صنایع (1391)
- انجام بخش‌های اصلی آزمون‌های توسعه‌ای موتور (1394)
- تکمیل طراحی مفهومی و تفصیلی موتور گازسوز DESA-12V150 (1395)
- ساخت و آزمون موتور گازسوز DESA-12V150 (1396)
- رونمایی از موتور DESA-12V150R بومیسازی شده و ارسال یک دستگاه به راه‌آهن جمهوری اسلامی جهت اجرای آزمون‌های میدانی (1397)
- طراحی مفهومی و ساخت موتور DESA-12V150M (1397)
